معمولاً مطب‌های دندانپزشکی فضاهای خسته‌کننده، کسل‌کننده و بی روح هستند. با این حال، این روند در طی چند سال گذشته تغییر کرده است؛ و با ورود طراحان حرفه‌ای به عرصه طراحی کلینیک دندانپزشکی دیگر این فضاهای پزشکی شبیه گذشته نیستند. متخصصان این حوزه معتقدند که رعایت اصول استاندارد و اولیه در طراحی دکوراسیون مطب دندانپزشکی می‌تواند تاثیر روانی زیادی بر روی بیمار داشته باشد.
هنر طراحی فضاهای داخلی در حوزه بهداشت و درمان، در طی دو دهه گذشته به طرز چشم‌گیری تکامل یافته است. با این وجود امروزه بیشتر از گذشته سعی می‌شود که فضاهای دندانپزشکی با اصول طراحی داخلی معاصر هماهنگ شوند. بیشتر طراحان برای دیزاین این فضاها از رنگ‌های دلپذیر، بافت‌های جالب و آثار هنری سازگار با محیط استفاده می‌کنند. همین تغییر است که موجب شده امروزه برخی از بیماران با ورود به مطب‌ها، غافلگیر و مسحور فضا و محیط شوند.
علاوه بر این، طراحی دکوراسیون مطب دندانپزشکی به شکلی که امروزه با آن مواجه هستیم؛ روند درمان را تکمیل کرده و تجربه بالینی بیماران را بهبود می‌بخشد. در نهایت نیز بر روی نتیجه درمان تا حد زیادی تاثیر می‌گذارد. لازم به گفتن نیست که بهبود سلامت دهان و دندان، سهم عمده‌ای در سلامت کلی بیماران و در نهایت کیفیت زندگی آنها دارد. نیاز غیرقابل اجتناب برای تأمین آسایش و مراقبت دلسوزانه از بیمار در مطب، در کنار برآورده کردن نیازهای بالینی او، عواملی هستند که موجب تغییرات عمده در روند طراحی این فضاها شده‌اند.
تاثیر طراحی دندانپزشکی بر روی عوامل مختلف
طراحی دندانپزشکی بر روی بهره‌وری تأثیر می‌گذارد
در مورد تأثیر طراحی دندانپزشکی روی بهره‌وری کلی کارکنان، نگرانی‌های زیادی وجود دارد. از نظر پزشکان، طراحی یک فضای خصوصی برای کارکنان، تفاوت زیادی در بهره‌وری مطلق آنها به وجود می‌آورد. لحاظ کردن یک فضای خصوصی برای منشی یا سایر پرسنل در مطب، به طور غیرمستقیم بر روی مراقبت کارکنان از بیمار تأثیر می‌گذارد. زیرا در یک فضای خصوصی همیشه ارتباط محرمانه بهتر شکل می‌گیرد؛ و تماس کلامی تسهیل می‌شود.
به طور مشابه، اختصاص اتاق‌های جداگانه برای آماده کردن بیمار، اتاق جراحی و اتاق ریکاوری برای بیماران می‌تواند به کاهش اضطراب آنها کمک کند. اگرچه چندین عامل دیگر نیز در بهره‌وری کلی نقش دارند؛ اما ثابت شده است که یک الگوی اجرایی هوشمند، همیشه منجر به افزایش بهره‌وری مطلق پزشک و کادر درمانی خواهد شد.
مطابق نظرسنجی انجام شده در سال ۲۰۱۳ حدود ۶۹ درصد پزشکان معتقدند که بیماران، طراحی را منعکس‌کننده صلاحیت و تبحر آنها در انجام خدمات دندانپزشکی می‌دانند.
بیشتر عواملی که در این نظرسنجی رتبه بالایی کسب کرده بودند؛ به طور مستقیم یا غیرمستقیم با طراحی مطب ارتباط داشتند. به عنوان مثال، پاکیزگی مطب که یکی از فاکتورهای با ارزش از سوی بیماران تلقی می‌شود، نتیجه طراحی استاندارد است. این یافته‌ها حاکی از اهمیت طراحی داخلی خلاقانه است. این سبک طراحی نه‌تنها بیماران را جذب می‌کند؛ بلکه باعث می‌شود که آنها برای معاینه، مرتب به دندانپزشکی مراجعه کنند.
تمرکز طراحان داخلی بر روی طراحی و اجرای فضای دندانپزشکی
هدف از طراحی داخلی، ایجاد فضاهای مناسب برای ارائه خدمات دندانپزشکی است. این فضا به پزشکان کمک می‌کند تا خدمات باکیفیت و تعاملی به بیماران ارائه دهند. یكی از معیارهای اساسی در این سبک طراحی، تأمین فضایی اختصاصی برای محافظت از حریم شخصی بیمار و ارتقاء كرامت او است.
برای دستیابی به این هدف، طراحان داخلی ضمن طراحی فضاهای اصلی دندانپزشکی، عوامل زیر را نیز در نظر می‌گیرند:
-
- از تصاویر و آثار هنری برای طراحی دیوارها استفاده می‌کنند.
- فضاهای جداگانه‌ای را برای بیمارانی مهیا می‌کنند؛ تا در مراحل آماده‌سازی و ریکاوری کرامت بیمار حفظ شود.
- اتاق انتظار را به گونه‌ای طراحی می‌کنند که به حفظ حریم خصوصی بیماران کمک کرده و تعاملات اجتماعی با دوستان و خانواده را تسهیل می‌کند.
- دسترسی به نور غیرمستقیم آفتاب و نورپردازی بیشتر در محیط از جمله عوامل مهم در طراحی دکوراسیون مطب دندانپزشکی محسوب می‌شود. دسترسی به نور طبیعی روز باعث می‌شود بیماران از استرس و اضطراب دور شوند.
- استفاده از عناصر طبیعی در اتاق عمل، تجربه بالینی مثبت در بیماران ایجاد می‌کند.
- از جلوه‌های پیچیده برای طراحی کف، دیوار و سقف استفاده می‌شود.
به گفته یکی از متخصصان طراح داخلی، عدم اجرای یک طرح پیشرفته برای مطب‌های دندانپزشکی چیزی جز هزینه در بر ندارد. اگر طراح نتواند فضا را به شیوه‌ای اصولی طراحی کند، بهره‌وری پرسنل کم می‌شود، استفاده از فضا محدود می‌شود و هزینه طراحی و تجهیزات بالا می‌رود. این عوامل نشان می‌دهند که مستندات موجود برای طراحی کافی نبوده و برنامه‌ریزی اصولی انجام نشده است.
این واقعیت است که طراحی متفکرانه فضای مطب، نه تنها می‌تواند بر روی عملکرد پزشک تأثیر مثبت بگذارد؛ بلکه به ایجاد تجربه موفق در بیمار نیز کمک می‌کند.
